Bir Günde Çanakkale Nasıl Gezilir ?

Bir gününüz var ve Çanakkale’yi gezmek istiyorsunuz, tam size göre bir yazım var, tabi ki de Çanakkale dediğimde, Gelibolu Yarımadası aklınıza gelmesin bu yazıda, önce ben bir Gelibolu’yu gezeyim sonra Çanakkale’ye geleyim derseniz, Gelibolu yazısı için tık tık… Burası bitti Çanakkale’de gezilecek yerlere geçelim dediyseniz işte doğru yerdesiniz 🙂 Bir günde çok yer gezebilmenin en önemli püf noktası, merkezi bir yerde otel bulmaktan geçiyor. En az 3-4 yeri yürüyerek gezebiliyorsanız, zamandan baya kazandınız demektir.

Otel olarak tam Çanakkale Saat Kulesinin bulunduğu meydandaki Anzac Otel‘i tercih ettik. Kahvaltısı biraz zayıf olsa da, fiyat performans olarak fena değildi. Zaten sadece bir gece kalacağımızı düşünerek fazla da üzerinde durmadım açıkçası, ama bir sıkıntı yaşamadık, tercih edilebilir yani.

Çanakkale’de Gezilecek Yerler

Saat Kulesi ve Kitabesi

İlk durağımız otelimizin tam önündeki pencereden de görebildiğimiz saat kulesi 🙂 Çanakkale’nin simgelerinden biri olan bu yapı 5 bölümden oluşuyor. Gezerken siz de benim gibi turla gezen bir gruba denk gelirseniz hemen kulak misafiri olun 🙂 Dinlediklerimi hemen aktarayım, dış kısmı kırmızı kesme taşla kaplı olan bu kule, eskiden 4 kattan oluşuyormuş ve saat 3. katındaymış, sonradan ek bir kat daha ilave edilmiş ve saat 4. kata taşınmış. Kulenin güney cephesinde bir kapı, ve kuzey cephesinde de yuvarlak kemerli bir çeşme bulunmakta. Son olarak bir de kitabe var merak edenler için aşağıda kitabe metninin sadeleşmiş halini paylaşıyorum.

Şahlar şahının yardımının tatlı suyu
Suya doydurdu memleketi
Allah mübarek etsin Hazreti Abdülhamit
Oldu herkesin rahatlık sebebi
Ya ilahi sen bağışla milletle
Çevirdi dünyaya nimeti
Yayıldı sevinç ışığı baştan başa
Herkesin artmakta mesudiyesi
O cömertliği huy edinmiş iyilik düşünenin
Olsun bir yıl yıl ömrünün her saati
Bunda saat var rasat var bakana
Çeşme var ayna var kıl dikkati
Bir de yıldırım afetinden
Korulmak üzere konuldu aleti
Özellikle etti Cemil Paşa gibi
Gayretli kul çok hizmeti
Hazret-i Mevlana nasip etsin
Nice saadeti o yüce ahlaklıya
Yaz Zevkiya şükran ile
Dostların işte budur mesuliyeti
Altı inirip tarihini
Söyle ya hu geldi eşref saati

Sene 1313
Yazan Recep Yesari

Deniz Müzesi

Deniz Müzesi, sahile paralel bir şekilde merkezden Çimenlik Kale’sine doğru giderken karşınıza çıkıyor. Müze Pazartesi ve Perşembe günleri kapalı, diğer günlerde ise hafta içi sabah 9 akşam 5 , hafta sonu ise sabah 10 akşam 6 arasında istenildiği zamanda ziyaret edilebilir. Önemli günlerde sanırım genelde ücretsiz oluyor, biz 29 ekimde gittiğimiz için ücretsiz gününe denk gelmiştik, ama diğer zamanlarda da ücret 7 tl idi. Güncel fiyat ve açık olduğu zaman bilgisi için tık tık…

Müzenin içine girdiğiniz zaman sağda müze binasını görebilirsiniz, bunun yanı sıra geniş bahçesinde de Çanakkale Savaşı’ndan kalma bir çok top, tüfek, silah ve hatta Nusret Mayın Gemisi’nin bir de maketi sergileniyor. Müzenin bahçesi bir tarafından Çimenlik Kalesi’ne komşu olduğundan kalenin surlarını da görmenize imkan veriyor. Yağmura yakalanmasaydık daha detaylı gezmek de istiyordum ama bir dahaki sefere artık. Sizi fotoğraflarla baş başa bırakıyorum.

Brad Pitt’in Hediyesi Meydandaki Truva Atı

Ne kadar uzun bir başlık oldu ama öyle valla, otel sahibi mi bizi kandırdı onlar mı öyle biliyor bilmiyorum tabi ama bu atı ya Brad Pitt hediye etti ya da filmin yapımcıları. Film dediğim de, 2004 Amerika yapımı, başrollerinde Brad Pitt ve Diana Kruger’ın oynadığı, Troya (Truva). Filmde kullanılan at daha sonrasında Çanakkale’ye gönderiliyor, ve burada Morabbin Parkı sınırları içerisindeki meydan da sergileniyor. Truva atının hikayesini , Truva Atı’nın asıl hikayesinin geçtiği yere geçince anlatayım. Şimdilik filmi hatırlamayanlar için tık tık…

Aynalı Çarşı

Halyo Çarşısı da denilen Aynalı Çarşı, şehrin Musevi cemaatinin ileri gelenlerinden Eliyau Hallio tarafından 1890 senesinde yaptırılmış. Aynalı çarşıyı hepimiz Çanakkale içinde aynalı çarşı, ana ben gidiyom düşmana karşı. Of gençliğim eyvah… diye devam eden Çanakkale Türküsünden biliriz..  Çarşının içine girdiğinizde zaten parıl parıl fotoğraftan da anlaşılabileceği gibi, bir çok hediyelik eşyayı burada bulabilmeniz mümkün.

Gelelim bu çarşıya neden aynalı çarşı denildiğine, ayna bizim bildiğimiz ayna değil tabi ki de, hep öyle çıkar ya tahmin etmediğimiz bir hikayesi vardır böyle bariz kelimelerin. Bu çarşıda eskiden atlar için malzemelerin satıldığı dükkanlar bulunuyormuş, bunlardan biri de ayna adı verilen bir at gözlüğüymüş, bu sebeple de burası aynalı çarşı diye anılmış hep.

Truva Atı

Hikaye ile başlayalım, aslında yine bir kadın yüzünden çıkmış bir savaş var ortada. Efsaneye göre, Afrodit, Athena ve Hera’nın, bir düğün esnasında masaya atılan ve üzerinde “en güzele” yazan elmayı almak istemeleri ve bunun için kavga etmeleri üzerine Zeus bu seçimi, İda dağında çobanlık yapan Troya prensi Paris’in yapmasını ister. Paris, babası Troya kralı Priamos tarafından kentin mahvolmasına neden olacağı kehanetiyle buraya sürgün edilmiştir. Bunu duyan 3 güzel, Paris’e rüşvet teklif ederler, rüşvetler içinden Afrodit’in dünyanın en güzel kadınını vaadi hoşuna gider ve bu sebeple Afrodit’i seçer. O sıralar evli olmasına rağmen, eşini arkada bırakıp dünyanın en güzel kadını olan Sparta kralı Menelaos’ın karısı Helen’in yanına gider. Bir cenaze töreninde karşılaşan Paris’le Helen ilk görüşte birbirlerine aşık olurlar ve Troya’ya kaçarlar.

Akha ordusu da peşlerinden Troya’yı ve Helen’i Menelaos’a kavuşturmak için yola çıkar ve yıllarca savaşırlar. En sonunda Odysseus’un aklına kurnazca bir fikir gelir. Akha’lılar savaşçılarının içine sığabileceği şekilde oyulmuş devasa bir at inşa ederler ve askerleri içine doldururlar. Tekerlekler üstündeki at Troya’nın kapılarına kadar götürülür, Akha’lılar çadırlarını toplar, gemileri ise geri çekerler. Savaşın sona erdiğini ve Akha’lıların geride bir at bıraktıklarını zanneden Troya’lılar, atı surlarından içeri alırlar. Akha’lılar da bu hamle ile, Troya’nın ve Paris’in sonunu getirirler, böylelikle Paris’in kehaneti de gerçekleşmiş olur ve Troya onun yüzünden mahvolur.

Bir çok yerden bir çok versiyonunu okuduğum hikayenin en düzgün hali bu sanırım. Sonuçta bunlar bir efsane doğruluğu kesin olmasa da olaylar yaklaşık olarak böyle olmuştur diye düşünüyor ve umuyorum 🙂

Troya bölgesinde milli parkı ziyarete gelip savaş kalıntılarını surlarını görmek isteyen ziyaretçiler ortada bir Truva Atı göremeyince hayal kırıklığına uğruyormuş ve bu sebeple Kültür Bakanlığı tarafından bir ihale başlatılarak, uzun uğraşlar sonucunda 12,5 metre yüksekliğinde tarife en uygun atı, 1975 yılında Çanakkaleli marangoz Ahmet Karadeniz yapmıştır.

Truva (Troia) ören yeri girişinde müze kart geçerli. Müze kartınız yoksa giriş ücreti 25 tl. Ama siz yine de güncel ücretler için muze.gov.tr ziyaret etmeyi unutmayın, link için tık tık…

İçeri girdiğinizde belirli bir ücret karşısında savaşçı kıyafetleri giyinerek fotoğraf çekilebilirsiniz. Truva Atı’nın arka kısmında bulunan ören yerini gezebilirsiniz. Fotoğraflara geçebiliriz artık 🙂

Dur Yolcu Yazısı

Kilitbahir tepelerine yazılmış olan yazıyı, Çanakkale sahillerinden görmek mümkün. Necmettin Halil ONAN ‘ın “Bir Yolcuya” adlı şiirinin ilk iki mısrası, 1960 yılında Seyran Çebi adlı bir yedek subay yazdırmış bu tepelere. Gördüğünüz anda bile bir duygusallaşıyorsunuz bu yazıyı. Şiirin tamamını merak edenler için aşağıda paylaşıyorum.

BİR YOLCUYA
Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.
Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın
Bir vatan kalbinin attığı yerdir.

Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda
Gördüğün bir tümsek, Anadolu’nda,
İstiklâl uğrunda, namus yolunda
Can veren Mehmed’in yattığı yerdir.

Bu tümsek, koparken büyük zelzele,
Son vatan parçası geçerken ele,
Mehmed’in düşmanı boğduğu sele
Mübarek kanını kattığı yerdir.

Düşün ki, haşr olan kan, kemik, etin
Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin
Bir harbin sonunda bütün milletin
Hürriyet zevkini tattığı yerdir.

Necmettin Halil ONAN

Günübirlik gezi olunca ancak bukadar geziliyor ama vaktiniz varsa Arkeoloji Müzesi‘ni de gezmenizi öneririm.

Yazının sonuna gelmişken, facebook sayfamı beğenip, instagram profilimi takip etmeyi unutmayın 🙂